Choremu poleca się unieść kończynę dolną w taki sposób, aby najdalej wysunął do przodu staw kolanowy. Interpretacja: W warunkach fizjologicznych przy niezablokowanym stawie krzyżowo-biodrowym kość biodrowa opada po badanej stronie. Kolec biodrowy tylny górny przemieszcza się w wyniku tego ruchu od 0,5 do 2cm w kierunku dystalnym.
Niezależnie od rodzaju wykorzystywanej protezy operację zawsze wykonuje się z przodu, co pozwala na dokładne obejrzenie całości stawu. Operacja stawu kolanowego zwykle przebiega w ten sam sposób. Wybór protezy wykorzystanej w czasie operacji stawu kolanowego zależy od zaawansowania zmian w stawie.
Staw kolanowy dźwiga ciężar całego ciała, narażony jest na wiele kontuzji oraz schorzeń. Nie bez powodu ból kolana przy zginaniu to jedna z częstych dolegliwości, która skłania wiele osób do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub ortopedy. Jakie są najczęstsze przyczyny bólu kolana przy zginaniu? Jak uśmierzyć dolegliwości bólowe i odzyskać swobodę ruchów w stawie kolanowym? Podstawowe funkcje stawu kolanowego Zanim przedstawimy czynniki sprawcze bólu kolana przy zginaniu, warto krótko omówić ten skomplikowany i jakże ważny staw. Wielu z nas nie jest świadomych, że staw kolanowy (z łac. articulatio genus) to największy staw w ciele człowieka – łączy udo z podudziem, utrzymuje ciężar całego ciała, stabilizuje postawę w czasie ruchu. Staw ten poddawany jest niemal ciągłemu obciążeniu. Co może powodować ból kolana przy zginaniu? Ból kolana przy zginaniu – przyczyny dolegliwości bólowych kolan Dolegliwości bólowe stawu kolanowego w tylnej części (przy zginaniu) to zwykle efekt zmian zwyrodnieniowych (zwyrodnienie stawu polega na stopniowej degeneracji tkanek – chrząstki, łąkotki, więzadeł), stanów zapalnych lub urazów mechanicznych. Ból kolana przy zginaniu może mieć związek z intensywnym (wyczynowym) uprawianiem sportu – na tego typu dolegliwości bólowe skarżą się przede wszystkim biegacze oraz osoby uprawiające dyscypliny drużynowe takie jak: piłka nożna, ręczna, siatkówka i koszykówka. Najczęstsze przyczyny bólu kolana to: torbiel Bakera (inaczej torbiel dołu podkolanowego – pod kolanem tworzy się cysta wypełniona płynem, może towarzyszyć jej opuchlizna. Przy zgięciu kolana pacjent odczuwa ból, torbiel jest wyczuwalna w badaniu palpacyjnym), tętniak tętnicy podkolanowej (jest to schorzenie występujące u starszych osób, ma związek z utratą elastyczności i twardnieniem ścian tętnicy), chondromalacja rzepki (stopniowe zmiękczanie tkanki chrzęstnej powoduje jej osłabienie i pęknięcia), zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego (chory może mieć problemy z pełnym wyprostowaniem kolana), kolano skoczka (inaczej entezopatia więzadła rzepki, występuje u osób uprawiających dyscypliny sportowe z elementami wyskoku np. łyżwiarzy, siatkarzy, koszykarzy), uraz tylnego rogu łąkotki (powstaje najczęściej na skutek zmian degeneracyjnych, oprócz bólu okolicy podkolanowej chorzy mogą skarżyć się na uczucie niestabilności i „uciekania” kolana). Ból kolana w tylnej części może być też objawem zapalenia ścięgna mięśnia brzuchatego łydki lub zapalenia ścięgna mięśnia dwugłowego uda. Jak w takim razie uśmierzyć uciążliwy ból i odzyskać pełną sprawność stawu? Jak pozbyć się bólu kolana przy zginaniu? Metody leczenia dolegliwości Dolegliwości bólowe kolana mogą bardzo utrudniać codzienne funkcjonowanie. Jak radzić sobie w tej sytuacji? Leczenie należy rozpocząć od usunięcia przyczyny bólu. Jeśli dolegliwości bólowe to efekt przeciążeń i urazów, konieczne jest prowadzenie oszczędzającego trybu użycia i czasowa rezygnacja z aktywności fizycznej. W przypadku zmian zwyrodnieniowych ulgę choremu mogą przynieść niesteroidowe leki przeciwzapalne z grupy NLPZ w postaci tabletek i nie tylko (ból kolana przy zginaniu można zlikwidować również przy pomocy przeciwbólowych maści, żeli i plastrów leczniczych z diklofenakiem – np. Itami. Warto dodać, że diklofenak podany w plastrze, stopniowo przenika w ogniska stanu zapalnego i bólu, co przynosi efekt nawet do 12 godzin. Skuteczną metodą leczenia jest również rehabilitacja. Szeroka gama zabiegów fizykoterapii zmniejsza, nieprzyjemne dolegliwości, przyspiesza regenerację stawu i powrót do zdrowia (np. zabiegi laserem i falą uderzeniową, krioterapia, masaż łącznotkankowy, kinesiotaping). Domowe sposoby na ból kolana przy zginaniu Zwolennicy tradycyjnych metod na ból kolana przy zginaniu, mogą spróbować naprzemiennego polewania ciepłą i zimną wodą (tylko w przypadku braku ostrego stanu zapalnego i obrzęku). Pomocne mogą być też kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe, okłady z borowiny, czy napary z imbiru, kurkumy, nagietka, szałwii, arniki, rumianku. Jeśli ból kolana przy zginaniu przybiera na sile i nie mija, warto skorzystać również z pomocy lekarza. Ból kolan – działania profilaktyczne Jak dbać o stawy kolanowe, aby zapobiec ryzyku wystąpienia bólu kolana w przyszłości i cieszyć pełnią zdrowia? Należy dbać o zbilansowaną dietę, bogatą w witaminy i minerały oraz utrzymywać prawidłową masę ciała (nadwaga i otyłość obciąża kolana – co sprzyja nieodwracalnym procesom zwyrodnieniowym). Szczególnie cenne są produkty zawierające wapń oraz witaminę D. Wskazana jest również regularna aktywność fizyczna, dostosowana do wieku i stanu zdrowia pacjenta – sport rozluźnia i dotlenia tkanki wokół stawu. Jakie dyscypliny sportowe są bezpieczne dla naszych kolan? Osoby, które chcą zapobiec problemom z kolanami, powinny pływać, spacerować, jeździć na rowerze, ćwiczyć aqua aerobic. W trosce o zdrowie stawów można wykonywać również lekkie ćwiczenia rozciągające z elementami jogi. Warto również poprosić znajomego fizjoterapeutę o przygotowanie zestawu ćwiczeń wzmacniających stabilizację kolan, które będą miały charakter profilaktyczny. Pamiętamy, żeby nie przesadzać z intensywnością i częstotliwością treningów – w przypadku wcześniejszych problemów z bólem kolana przy zginaniu, prostowaniu, chodzeniu, czy bieganiu, wskazana jest konsultacja z fizjoterapeutą lub ortopedą. Ból kolana przy zginaniu może mieć zróżnicowaną etiologię. Pamiętajmy, aby nigdy nie lekceważyć dolegliwości bólowych stawu kolanowego oraz innych, towarzyszących objawów jak np. opuchlizna, czy brak pełnego zakresu ruchomości – symptomy te powinny skłonić nas do szybkiej wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, reumatologa lub ortopedy. Im szybciej podejmiemy leczenie, tym większe szanse na 100% powrót do sprawności. Lek. Michał Dąbrowski Bóle kolan przy zgninaniu – bolące kolana przy kucaniu i klękaniu – Rezonans magnetyczny Warszawa – prywatna pracownia REX Medica Staw kolanowy – ze względu na swoją budowę oraz codzienne obciążenia – narażony jest na wiele różnego rodzaju kontuzji oraz schorzeń. Mogą one objawiać się w rozmaity sposób – jednym z symptomów najmocniej odczuwanych przez pacjentów może być ból kolana przy kucaniu lub ból kolana przy klękaniu. Czym mogą być spowodowane bóle kolan przy zginaniu? Najczęściej występującą chorobą stawu kolanowego, objawiającą się przede wszystkim bólem kolana (może to być właśnie ból kolana przy zginaniu i prostowaniu) jest zwyrodnienie stawu. Jest to choroba, która polega na stopniowej degeneracji tkanek wchodzących w skład kolana – chrząstki, łąkotki, więzadeł. Schorzenie to jest niewątpliwe związane z wiekiem – poszczególne części kolana ulegają naturalnemu „zużyciu” i starzeją się tak samo jak inne struktury anatomiczne organizmu. Ryzyko wystąpienia zwyrodnienia kolana zwiększa także nadwaga i otyłość, zarówno niedobór aktywności fizycznej, jak i wyczynowe uprawianie sportu. Pierwszym objawem zwyrodnienia kolana jest ból – początkowo w ruchu (np. przy chodzeniu, bieganiu, bóle w kolanie przy zginaniu), później również w spoczynku. Dolegliwości mogą bardzo utrudniać codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza jeśli już w zaawansowanych stadiach pojawi się także np. ograniczenie ruchomości stawu, jego obrzęki czy poranna sztywność. Bolące kolana przy zginaniu – chondromalacja rzepki Innym schorzeniem, którego objawem mogą być bolące kolana przy kucaniu jest chondromalacja rzepki. Są to zmiany degeneracyjne zachodzące w obrębie tkanki chrzęstnej, stanowiącej jedną z najważniejszych struktur anatomicznych wchodzących w skład stawu kolanowego. Prawidłowa tkanka chrzęstna jest zwarta, wytrzymała, ale zarazem dość elastyczna, dzięki zawartości cząsteczek kolagenu. Niekiedy na skutek różnych czynników dochodzić może do stopniowego zmiękczania tkanki chrzęstnej w kolanie – początkowo w głębszych warstwach, później również na powierzchni. Z czasem skutkuje to zmniejszeniem wytrzymałości chrząstki i jej pęknięciami. Chondromalacja rzepki może towarzyszyć niektórym chorobom ogólnoustrojowym (np. reumatoidalnemu zapaleniu stawów czy alkaptonurii), ale częściej jest to efekt przewlekłych mikrouszkodzeń będących następstwem: nadwagi i otyłości, zbyt intensywnej aktywności fizycznej, nieprawidłowej techniki wykonywania ćwiczeń, wcześniej przebytych kontuzji mięśniowych. Pierwszym objawem chondromalacji rzepki są dolegliwości bólowe – odczuwane przede wszystkim w przedniej części kolana, czyli tam, gdzie znajduje się rzepka. Początkowo są one odczuwane tylko w ruchu (np. ból przy zginaniu kolana czy bolące kolana przy klękaniu), później również w spoczynku, co bardzo utrudnia choremu normalne funkcjonowanie. Bóle kolan przy kucaniu a kolano skoczka Kolano skoczka to termin określający zespół zmian przeciążeniowych w obrębie więzadła właściwego rzepki. Jest ono połączeniem rzepki i kości piszczelowej w stawie kolanowym. Jego długotrwałe przeciążenie prowadzi do rozwoju stanu zapalnego, który powoduje z kolei postępujące osłabienia oraz spadek wytrzymałości więzadła. Jak sama nazwa wskazuje, kolano skoczka jest stanem występującym przede wszystkim u sportowców, którzy uprawiają dyscypliny wiążące się z koniecznością wykonywania licznych wyskoków. Jest to siatkówka, koszykówka, piłka ręczna oraz lekkoatletyka. Oprócz tego, wśród czynników zwiększających ryzyko rozwoju kolana skoczka znajdują się: anatomiczne nieprawidłowości w budowie stawu kolanowego, nieprawidłowa technika wykonywanych ćwiczeń fizycznych (np. niewłaściwy sposób lądowania), nadwaga i otyłość, zaburzenia i wady postawy, wrodzone lub nabyte osłabienie niektórych mięśni (np. pośladkowego). Głównym objawem kolana skoczka są niekiedy bardzo silne dolegliwości bólowe z przodu kolana, czyli w obrębie więzadła rzepki. Zazwyczaj występują one w ruchu, w określonych sytuacjach – może to być np. ból kolana przy zginaniu, podczas wyskoku, w trakcie wchodzenia po schodach. Wielu pacjentów określa, że ból ma dość charakterystyczny kłujący charakter. Oprócz tego, staw kolanowy może być obrzęknięty, niestabilny, czasami występuje też osłabienie siły mięśni pośladków i/lub łydki. Bóle kolan przy zginaniu – nie wolno ich lekceważyć! Bóle w kolanie przy zginaniu, kucaniu czy klękaniu nie są objawem, który można zlekceważyć. Urazy i choroby kolana nie mijają samoistnie – dostępne bez recepty leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne mogą doraźnie złagodzić dolegliwości, ale nie wyeliminują ich przyczyny. Dlatego tego typu objawy wymagają precyzyjnej diagnostyki. Badaniem, które pozwala zobrazować struktury anatomiczne stawu kolanowego i wykryć nieprawidłowości na bardzo wczesnym etapie rozwoju jest rezonans magnetyczny kolana. Jest to badanie cechujące się doskonałą jakością obrazowania, jest nieinwazyjne i zupełnie bezbolesne. Na rezonans magnetyczny kolana zapraszamy do kliniki Rex Medica w Warszawie! Zapewniamy opiekę doświadczonych specjalistów i krótki czas oczekiwania na badanie. Zadzwoń lub napisz do nas i umów się na wizytę -> Ból kolana – co może być przyczyną i jak się go pozbyć? | HelloZdrowie Ból kolan to jeden z najczęstszych powodów, z którym zgłaszamy się do lekarza. Uprzykrza życie nie tylko osobom starszym, ale też prowadzącym siedzący tryb życia czy sportowcom. Może towarzyszyć dziesiątkom schorzeń o różnej etiologii, od urazów mechanicznych i przeciążeń, po zwyrodnienie stawów i stany zapalne. Wcześnie zdiagnozowana przyczyna bólu kolan daje szansę na podjęcie odpowiedniego leczenia i rehabilitacji. Ból kolan to bardzo ogólne i szerokie pojęcie dolegliwości związanych ze strukturami budującymi kolano. Kolano, wraz z więzadłami i mięśniami tworzy największy i najbardziej skomplikowany staw w organizmie ludzkim. Dzięki niemu możliwe jest chodzenie, wstawanie i stanie, a więc możliwość ruchu i poczucie stabilności. Aby zrozumieć skąd bierze się ból kolan, konieczna jest wiedza o budowie stawu kolanowego. Staw kolanowy składa się z kości piszczelowej, kości udowej, rzepki oraz łąkotek. Te ostatnie zmniejszają tarcie o siebie powierzchni stawowych, rozprowadzają maź w kolanie i amortyzują staw. Chrząstka stawowa pokrywa zakończenia kości i umożliwia elastyczny ruch w kolanie. Natomiast rzepka, czyli trójkątna kość znajdująca się z przodu kolana, ochrania staw kolanowy. Gdy któryś z elementów kolana przestanie współpracować z pozostałymi, zwykle objawia się to pojawieniem się bólu. Uszkodzenie łąkotki może powstać w czasie prostowania zgiętego kolana i jego rotacji lub podczas przeprostów. Często zjawisko to występuje u osób starszych w trakcie wykonywania przysiadów, co prowadzi do zablokowania kolana i bólu w kolanie po części przyśrodkowej. Ból ten może być potęgowany podczas wysiłku fizycznego. Chrząstka uszkadzana jest zwykle w wyniku urazu, kiedy kość uderza o kość i doprowadza do bolesności i sztywności stawu. Ból kolan może mieć charakter ostry np. po urazie albo zabiegu chirurgicznym lub przewlekły wynikający z przebiegu chorób np. zmian zwyrodnieniowo–zapalnych, przeciążenia, urazów mięśni, więzadeł i ścięgien. Może wymagać natychmiastowego leczenia albo ustępować samoistnie. Ból kolan – przyczyny Ból kolan zazwyczaj stanowi tylko jeden z objawów występującej dolegliwości. Najczęstszymi czynnikami predysponującymi do pojawienia się bólu kolan są: Podeszły wiek. Wraz z wiekiem dochodzi do pogłębiania się zmian degeneracyjnych w stawie, co skutkuje bólem pod kolanem. Osoby starsze często doświadczają bólów kolan z powodu choroby zwyrodnieniowej stawów – po 70 roku życia schorzenie to występuje u 70 proc. osób starszych, szczególnie kobiet. Zwyrodnienia stawowe są zazwyczaj związane ze starzeniem się tkanki chrzęstnej. Choroby przewlekłe i ogólnoustrojowe. Bóle stawów kolanowych występują w ponad 200 jednostkach chorobowych z zakresu samej reumatologii, w artropatiach i reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS).Ból kolan u kobiet związany jest z częstszym występowaniem reumatoidalnego zapalenia stawów i choroby zwyrodnieniowej stawów, natomiast u mężczyzn ze zesztywniającym zapaleniem stawów. Zakażenia bakteryjne i grzybicze, w tym gruźlicze zapalenie stawu. Nadmierna masa ciała. Osoby z nadwagą i otyłością cierpią na bóle kolan spowodowane przeciążeniem stawu kolanowego i chorobą zwyrodnieniową stawów. Styl życia. Do bólu kolan predysponuje siedząca praca, ale też znaczna aktywność fizyczna i przeciążania związane ze zbyt intensywnymi i długimi treningami fizycznymi (zawodowi sportowcy). Bóle kolan mogą występować na każdym etapie życia. U dzieci i młodzieży są spowodowane doznanymi urazami wynikającymi z aktywności fizycznej, choć mogą się pojawić również w wyniku chorób zapalnych stawów z towarzyszącymi obrzękami i wysiękami. Ból kolan może pojawiać się o różnych porach dnia i w różnym nasileniu, po konkretnych czynnościach i w spoczynku. Obserwacja tych zmiennych często umożliwia znalezienie przyczyn powstawania bólu kolan. Warto więc zwrócić uwagę na: Czas występowania bólu: ból nasilony w nocy i rano w spoczynku wynika ze sztywności porannej stawów (zapalne choroby reumatyczne) lub uszkodzenia mechanicznego stawu (choroba zwyrodnieniowa). Nasilenie bólu kolan: w chorobie zwyrodnieniowej stawów bóle kolan nasilają się przy chodzeniu, staniu, chodzeniu po schodach. Uczucie sztywności po zasiedzeniu się czy po wstaniu z łóżka, trzeszczenie w stawie i ograniczenie ruchomości. Wygląd stawu: zaczerwienienie zwykle świadczy o infekcji. Umiejscowienie bólu kolan Ból kolan bywa opisywany jest przede wszystkim w odniesieniu do miejsca występowania dolegliwości. Pacjenci często skarżą się więc na ból kolana z boku, przodu i z tyłu, ból pod kolanem i poniżej kolana, czy też ból kolan po wewnętrznej i zewnętrznej stronie. Pomimo znanej lokalizacji bólu, wciąż nie daje to jednoznacznej odpowiedzi, czego objawem jest ból, ale może pomóc diagnoście w postawieniu rozpoznania. Ból kolana przy zginaniu u młodych osób może być skutkiem urazu łąkotki – struktury kolana szczególnie narażonej na przeciążenia sportowe (grupą ryzyka są łyżwiarze figurowi, narciarze, tenisiści oraz piłkarze). Typowymi objawami, poza bólem, są charakterystyczne trzaski i wrażenie zablokowania stawu kolanowego. Poza łąkotką, innymi elementami budulcowymi kolan, których uszkodzenie skutkuje bólem kolana po wewnętrznej stronie przy zginaniu, są: więzadła, staw rzepkowo-udowy i chrząstki stawowe. Przyczyną bólu może być szybkie gromadzenie się wysięku, co określa się jako „woda w kolanie”. Ból kolana przy zginaniumoże być także pierwszą oznaką nowotworów kości oraz schorzeń ogólnoustrojowych, np. chorób tarczycy i cukrzycy. U osób starszych ból kolana przy zginaniu występuje po nocy, przy wstawaniu z łóżka. Towarzyszy temu specyficzny odgłos przeskakiwania w kolanie lub trzeszczenia. Dźwięk ten związany jest z tarciem o siebie powierzchni stawowych, gdy brakuje w nim nawilżającej mazi. Ból pod kolanem z przodu związany jest z zespołem bólu rzepkowo– udowego. Doświadcza go średnio 1 na 3 młodych dorosłych w pewnym momencie swojego życia. Pojawia się też u osób z nadwagą i otyłością oraz osób z dużą aktywnością fizyczną ( tzw. “kolano biegacza”). Ból odczuwany jest w okolicach rzepki: pod, za, po bokach i poniżej rzepki. Ból pod kolanem z przodu określany jest jako tępy, zwłaszcza gdy występuje po długim siedzeniu ze zgiętym kolanem. Ból ten często utrudnia klękanie lub kucanie, nasila się podczas biegania, schodzenia ze schodów, skakania. Szacuje się, że 90 proc. pacjentów, którzy przychodzą do ortopedy z bólem pod kolanami z tyłu, doświadcza urazu z obrzękiem i opuchnięciem. Osoby starsze, po 70 roku życia, uskarżają się na nawracający, kłujący ból z tyłu kolana, towarzyszący im podczas spacerów, wchodzenia po schodach lub schodzenia z nich. Jego przyczyną są zmiany reumatyczne. Im staw kolanowy jest starszy, tym mniej jest komórek budujących i stanowiących oporę dla narządu ruchu. Stawy, mięśnie i kości ulegają zużyciu. Zanika przy tym mięsień czworogłowy uda, przez co chodzenie staje się znacznie trudniejsze niż w młodości i daje uciążliwe bóle zlokalizowane z tyłu lub z przodu kolana. Powodem bólu pod kolanem z tyłu po zginaniu może być również borelioza (znana też jako choroba z Lyme) – odkleszczowa choroba objawiająca się rumieniem wędrującym, wysoką gorączką i puchnięciem. Ból kolana po wewnętrznej stronie Ból kolana po wewnętrznej stronie dotyka co dziesiątą osobę po 50 roku życia. Często pojawia się w gonartrozie – zwyrodnieniu stawu kolanowego. Przyczynami schorzenia są: podeszły wiek, choroby ogólnoustrojowe (w tym autoimmunologiczne choroby tarczycy), predyspozycje genetyczne oraz zakażenia przebiegające z wysiękiem. Ból spowodowany jest utratą chrząstki stawowej, która zanikając, sprawia, że powierzchnie stawowe ocierają się o siebie. Inną przyczyną tego rodzaju bólu jest torbiel Bakera – cysta, która tworzy się w dole podkolanowym. Wypełniona substancją płynną, zwykle powstaje wskutek infekcji. Jeśli torbiel narasta, może powodować ból kolana po wewnętrznej stronie przy zginaniu oraz ból pod kolanem z tyłu. Dla tego rodzaju schorzenia cechami charakterystycznymi są niemożność zginania i uczucie ciepła w miejscu zmiany skórnej. Cysta zazwyczaj nie daje żadnych objawów, ale jeśli pęknie może wywołać silny ból podobny do bólu przy zapaleniu żył podudzia. Ból kolana po zewnętrznej stronie Ból kolana po zewnętrznej stronie, nasilający się rano, wraz z takimi objawami jak zesztywnienie kolan, uczucie ciepła w miejscu dolegliwości, stan podgorączkowy, apatia, rozdrażnienie i brak apetytu – to najważniejsze z całego spektrum objawów reumatoidalnego zapalenia stawów(RZS). Ból kolana u dzieci na ogół powstaje w wyniku urazów mechanicznych – podczas jazdy na rowerze czy nartach, upadku przy zabawie. Ważne, aby nie bagatelizować nawracających dolegliwości, gdyż szybka interwencja lekarza specjalisty może zapobiec rozwojowi poważnych zaburzeń chodzenia. Wysiłek fizyczny może prowadzić do uszkodzenia więzadła pobocznego – piszczelowego, które w warunkach fizjologicznych zapobiega koślawości nóg. U sportowców takich jak łyżwiarze, rolkarze, koszykarze i siatkarze dochodzi do naderwania więzadła krzyżowego przedniego z powodu dużej ilości ruchów skręcających. Na urazy narażona jest też łąkotka. Ból kolana po bieganiu wynika z kumulowania się płynu stawowego i powstawania obrzęku. Ból kolan – diagnostyka Jeżeli dolegliwości związane z silnym bólem kolan podczas zginania, biegania, chodzenia, a nawet siedzenia nie znikną samoistnie po około 7 dniach, a ponadto w tym czasie wystąpi gorączka, pojawią się obrzęk i silne zasinienie lub zaczerwienienie, chory powinien koniecznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby wystawi skierowanie do specjalisty. Diagnostyka przyczyn wystąpieniu bólu kolan obejmuje wywiad lekarski, badanie przedmiotowe, czasem badania labolatoryjne i obrazowe. Ortopeda może wykonać badanie ultrasonograficzne (USG), rezonans magnetyczny (RM), rentgen (RTG) chorej kończyny lub tomografię komputerową (TK). Badanie USG może być pomocne w wykrywaniu uszkodzeń aparatu więzadłowego i obecności torbieli i wysięku. Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny pomagają diagnozować poważne urazy mechaniczne i zmiany reumatoidalne. Tomografia komputerowa obrazuje kości, natomiast rezonans magnetyczny także tkanki miękkie. Jak leczyć bóle kolan? Leczenie bólu kolan uzależnione jest od przyczyny powstania objawu. Zazwyczaj leczenie objawowe rozpoczyna się od maści, żeli, plastrów i łagodzenia bólu przy użyciu paracetamolu. Na silny ból kolan przepisuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, które zmniejszają dolegliwości. Jeśli zapalenie przebiega z wysiękiem, wysoką gorączką i obrzękiem, lekarz może zadecydować o zastosowaniu antybiotykoterapii. Antybiotyk dobiera się zazwyczaj na podstawie posiewu bakterii pobranych z płynu stawowego kolana. Jedną z metod leczenia jest podawanie zastrzyków z kwasu hialuronowego, który nawilża okolice stawów kolanowych i zapobiega otarciom. Czasem stosuje się artroskopię, inaczej wziernikowanie wnętrza stawów. Ten rutynowy zabieg chirurgiczny polega na usuwaniu uszkodzonych tkanek kolana. Przeprowadza się go w znieczuleniu ogólnym. W rzadszych wypadkach blokuje się staw kolanowy przy iniekcji sterydów. Ból kolan – rehabilitacja Rehabilitacja jest jednym z ważniejszych elementów leczenia bólu kolan. Może przebiegać pod okiem rehabilitanta, fizjoterapeuty lub ortopedy który wdroży odpowiedni program ćwiczeń, dopasowany do urazu lub schorzenia. Ćwiczenia dobierane na własną rękę bez konsultacji ze specjalistą mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Przykładowo, w chorobach kolan nie powinno się wykonywać ćwiczeń takich jak skoki, przysiady czy rowerek na leżąco. Wskazane są natomiast ćwiczenia na basenie. Zabiegi i treningi mają na celu poprawienie stabilności stawów przez wzmocnienie mięśni. Osoba z kontuzją i bólem nóg w kolanach musi nauczyć się podstawowych czynności od początku, wybicia, stąpania, kucania, siadania czy równowagi. Pomocne w zabiegach są krioterapia (terapia zimnem), jonoforeza (terapia jonami), ultradźwięki, elektroterapia, rzadziej galwanizacja. Po zakończeniu rehabilitacji ból podczas chodzenia i siedzenia może znacznie zelżeć. Aby jednak ten efekt się utrzymał, fizjoterapeuci zalecają pakiety ćwiczeń domowych, dobranych indywidualnie do pacjenta. Ból kolan – profilaktyka Aby zapobiec bólowi kolan, trzeba wyeliminować jego przyczynę. Osobom z nadwagą i otyłością zaleca się redukcję masy ciała. Zastosowana dieta powinna być bogata w błonnik, białka i witaminy z grupy D oraz kolagen, a uboga w cukry proste i tłuszcze nasycone. Istotnym elementem profilaktycznym jest chodzenie w odpowiednim obuwiu z podeszwą amortyzującą mikrowstrząsy z podłoża. Jeśli przyczyną bólu jest określona aktywność fizyczna, powinna być ograniczona na rzecz ćwiczeń nie obciążających stawu kolanowego. Sportowcy i osoby bardzo aktywne fizycznie stosują ortezy – stabilizatory ruchu, pełniące dość podobne funkcje jak gips, usztywniające i utrzymujące staw w jednej pozycji. W przeciwieństwie do gipsu zrobione są z bardzo miękkich, certyfikowanych materiałów, które są komfortowe w noszeniu. Dzięki temu nieznacznie podwyższają temperaturę wokół stawu, co wspomaga jego regenerację i zmniejsza odczucia bólowe w tylnej ścianie budującej kolano. Bibliografia: Choroby zapalne stawów. Zadbaj o swoje zdrowie, opanuj ból i żyj pełnią życia. Praca zbiorowa. Wydawnictwo Solis, 2007. Gdy bolą stawy. Anna Kłosińska, Dariusz Klarecki. Wydawnictwo Purana, 2015. Roczniak Wojciech, “Ból stawu kolanowego ,” Lekarz, vol. 3, pp. 67–71, 2008. Stanisławska– Biernat Ewa, “Bóle stawów kolanowych w różnych chorobach. Postępowanie lecznicze i rehabilitacyjne,” z Zakład Epidemiol. i Promocji Zdrowia Inst. Reumatol. K. Kaniewska, R. Terlikowski, and N. E. Rozwadowska, “Choroba zwyrodnieniowa stawów,” Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, 2010. Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Do uszkodzeń ostrych, których efektem są ostre dolegliwości bólu kolana i obrzęk, najczęściej dochodzi w wyniku urazu skrętnego kolana. Przeważnie uszkodzone zostaje więzadło krzyżowe przednie, czyli jeden z głównych stabilizatorów kolana. Staje się to na ogół podczas aktywności fizycznej, zwykle w grach zespołowych (np. koszykówka, piłka nożna), ale także w czasie wypadków narciarskich. Uraz więzadła krzyżowego przedniego związany jest ze skręceniem stawu kolanowego i przeprostem, a powiązany jest z tym charakterystyczny dźwięk zerwania więzadła – „pop”. Choć zerwane więzadło krzyżowe nie zregeneruje się samo, to operacja nie zawsze jest wymagana. Większość osób z uszkodzonym ACL nie będzie miała problemów z niestabilnością stawu podczas wykonywania podstawowych czynności codziennych. Mało tego, wykonując pod okiem fizjoterapeuty odpowiednie ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiając stabilizację kolan i całego ciała, będzie mogła uprawiać amatorsko sport jak np.: pływanie, kolarstwo czy bieganie. Poziom niestabilności kolana zależy od bardzo wielu czynników, : wieku, siły i wytrzymałości mięśniowej, a także ogólnej stabilizacji ciała i poziomu aktywności sportowej. Osoby uprawiające sport wyczynowo również mogą próbować leczyć się zachowawczo, jednak w ich przypadku prawdopodobieństwo wyeliminowania niestabilności kolana jest o wiele mniejsze. Dlatego większość ortopedów rekonstrukcję więzadła krzyżowego przedniego zalecać będzie osobom młodym, aktywnym fizycznie oraz tym, którym bóle kolan oraz opisywana niestabilność kolana przeszkadza w życiu codziennym. Czytaj więcej o procedurze rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego. Uszkodzenie łąkotki Zerwaniu więzadła krzyżowego przedniego towarzyszą często inne urazy, jak np. uszkodzenie łąkotki, która jest amortyzatorem przenoszącym w kolanie obciążenia w trakcie ruchów. Do tego urazu, który może powodować ból w kolanie, obrzęk, a także blokowanie się stawu kolanowego, może dojść podczas ruchów skrętnych kolana – nie tylko w trakcie uprawiania sportu, ale także podczas aktywności dnia codziennego. U ludzi młodych wytrzymałość i elastyczność łąkotek są bardzo duże, dlatego do uszkodzenia dochodzi pod wpływem silnego urazu np. podczas uprawiania sportu lub w trakcie wypadku komunikacyjnego. Z wiekiem wytrzymałość i elastyczność łąkotek maleje. Z tego powodu u osób po ok 40 roku życia do uszkodzenia prowadzić mogą wielokrotnie powtarzające się mikrourazy nie tylko w trakcie aktywności fizycznej . Są to tzw. zwyrodnieniowe uszkodzenia łąkotki. Lekarz prowadzący, na podstawie badania klinicznego pacjenta i oceny badania rezonansem magnetycznym, podejmie decyzję, czy staw kolanowy wymaga leczenia operacyjnego, czy można wdrożyć odpowiednie leczenie zachowawcze. W większości przypadków uszkodzenie łąkotki wymaga leczenia operacyjnego. Jest to zwykle leczenie operacyjne małoinwazyjne wykonywane technikami artroskopowymi. Dostępnych jest wiele narzędzi pozwalających na założenie stabilnych szwów umożliwiających zbliżenie do siebie i przytrzymanie uszkodzonego fragmentu łąkotki. Uszkodzenie tkanki łąkotki w stopniu uniemożliwiającym założenie stabilnych szwów jest obecnie jedynym wskazaniem do częściowej menisectomii (czyli usunięcia łąkotki). Choć uszkodzenie łąkotki bardzo często powoduje silny ból kolana, to właściwie leczone pozwala na pełen powrót do codziennej aktywności fizycznej i sportu wyczynowego. Czytaj więcej o uszkodzeniach łąkotki. Uszkodzenie chrząstki stawowej Chrząstka pokrywa powierzchnie stawowe, ma właściwości przenoszenia obciążeń i zmniejsza siły tarcia. Za główną z przyczyn jej uszkodzenia uważa się różnego rodzaju urazy, zaburzenia osi kończyny, osłabienia mięśniowe i zaburzenia mechaniki stawów. Uszkodzenie chrząstki stawowej może towarzyszyć dwóm wcześniej opisanym przypadkom. Bardzo często wymaga specjalistycznego leczenia, gdyż nie leczone prowadzi do rozwoju zmian zwyrodnieniowych. Do głównych objawów uszkodzenia chrząstki stawowej należą: ból kolana, wysięk, ograniczenie funkcji stawu kolanowego. Podstawą diagnostyki jest wywiad lekarski odnośnie dolegliwości, bólu kolana, funkcji, rodzaju i okoliczności urazu. Ważne jest również przeprowadzenie badania przedmiotowego – czyli testów klinicznych wykonywanych przez lekarza w gabinecie. Pomocne w diagnostyce są także badania obrazowe, do których należą: RTG, USG i Rezonans Magnetyczny. Dzięki RTG możemy wykluczyć ewentualne złamania w obrębie stawu. USG oraz Rezonans Magnetyczny pozwalają zdiagnozować przez lekarza dokładnie skalę urazu oraz ocenić stan innych struktur w kolanie. Pacjentom, u których stwierdzono I lub II poziom uszkodzenia chrząstki stawowej, wprowadza się wielopoziomowe leczenie zachowawcze składające się z: farmakoterapii i rehabilitacji. Leczenie operacyjne stosowane jest w przypadku poważnych uszkodzeń chrząstki III i IV stopnia. W zależności od stopnia uszkodzenia i rozległości ubytku oraz wieku pacjentów możliwe są: rewitalizujące – mikrozłamania, nawierty, a także rekonstrukcyjne – AMIC – błona kolagenowa, Scaffoldy, Hodowle komórkowe. Czytaj więcej o uszkodzeniach chrząstki stawowej. Ból kolana wywołany uszkodzeniami ostrymi może być również związany ze złamaniami – dotyczy to kości tworzących staw kolanowy. Przeważnie uraz ten wymaga leczenia operacyjnego, bo to warunkuje prawidłową funkcję kolana w przyszłości. Ból kolana a przeciążenia Ból kolana wywołany przeciążeniem należy do urazów przewlekłych. Powstają one wówczas, gdy mikrourazy nakładają się na siebie w dłuższym czasie, a w efekcie tego procesu powstaje duże uszkodzenie powodujące dolegliwości bólowe. Kolano biegacza Najczęstszym przypadkiem jest kolano biegacza, czyli ból kolana przedziału przedniego, zlokalizowany z przodu, w okolicy rzepki. Problem ten dotyczy ludzi aktywnych, młodych, którzy na nowo rozpoczęli, bądź zwiększyli swoją aktywność fizyczną. Głównym objawem jest ból kolana nasilający się w czasie wchodzenia po schodach, przysiadów i dłuższego siedzenia. Bardzo często odczuwalny jest ból kolana po bieganiu, który najczęściej objawia się w postaci czucia “ukłuć” w bocznej części. Przyczyny tego typu kontuzji to zwykle: przeciążenie (także przeciążenie pasma biodrowo-piszczelowego), osłabienie mięśni oraz brak odpowiedniej równowagi mięśniowej. W czasie wizyty, aby dokładnie ocenić stan stawów kolanowych, ortopeda zaleca wykonanie diagnostyki obrazowej, RTG, USG lub MR. Leczenie kolana biegacza najczęściej wymaga odpowiednich ćwiczeń pod okiem fizjoterapeuty. Rehabilitant dokładnie diagnozuje, które mięśnie są osłabione, a które wymagają rozciągania i na tej podstawie dobiera dla pacjenta indywidualny program ćwiczeń. Niekiedy zaleca się również leki, najczęściej podawane do stawu kolanowego, aby zmniejszyć ból kolana i przyspieszyć proces powrotu do pełni zdrowia. W rzadkich przypadkach, kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi pozytywnych efektów, wymagane jest leczenie operacyjne. Wówczas wykonuje się artroskopię stawu kolanowego – małoinwazyjny zabieg, w czasie którego naprawiane są przez lekarza wszystkie uszkodzenia wewnątrz kolana. Czytaj więcej o kolanie biegacza. Kolano skoczka Równie częstym przypadkiem w sporcie związanym z przeciążeniowym bólem kolana jest tzw. kolano skoczka, czyli patologia koncentrująca się w okolicy więzadła łączącego rzepkę z kością piszczelową. Do typowych objawów należy ból kolana na dolnym brzegu rzepki, w okolicy przyczepu więzadła rzepki do rzepki. W początkowym okresie objawy mogą występować tylko na początku intensywnych treningów bądź po ich zakończeniu. W bardziej zaawansowanych stadiach może dojść do tego, że ból kolan zaczyna towarzyszyć przy normalnych aktywnościach życiowych, np. chodzeniu po schodach czy siadaniu na krześle. Kolano skoczka powstaje w wyniku nakładania się na siebie mikrourazów, czyli niewielkich uszkodzeń więzadła rzepki, co zaburza jego wewnętrzną strukturę i obniża wytrzymałość. Na ten postępujący proces niszczenia więzadła narażone są osoby z obniżoną siłą mięśniową, otyłe, czy wcześniej kontuzjowane bez pełnego wyleczenia urazu. W procesie diagnostyki uszkodzenia więzadła właściwego rzepki, wykorzystuje się przeważnie badanie USG, a w przypadkach wątpliwych korzysta się również z Rezonansu Magnetycznego. Ból kolana spowodowany kolanem skoczka może być leczony zachowawczo, w oparciu pracę z fizjoterapeutą, który zaleci ćwiczenia na wzmocnienie mięśni oraz na przywrócenie odpowiedniego balansu mięśniowego. W przypadku bardziej zaawansowanych zmian ortopeda może posłużyć się zastrzykami (preparaty osocza bogatopłytkowego, szpik kostny podawany w postaci iniekcji, a niekiedy kwas hialuronowy) w okolicy kontuzjowanego więzadła. Gdy leczenie zachowawcze nie przynosi pożądanych efektów, są to głównie przypadki przewlekłych uszkodzeń, wówczas wdraża się leczenie operacyjnie. Stosowana jest artroskopia, czyli małoinwazyjny zabieg kolana, podczas którego naprawia się wszystkie uszkodzenia wewnątrz kolana. Po takim zabiegu operacyjnym wymagana jest rehabilitacja, a powrót do pełnej sprawności i uprawiania sportu zabiera zwykle od trzech do sześciu miesięcy. Czytaj więcej o kolanie skoczka. Zapalenie kaletki przedrzepkowej Kaletki są bardzo ważne w prawidłowym działaniu biomechanicznym stawów kolanowych, pełnią funkcje ochronne, zmniejszają tarcie pomiędzy strukturami podlegającymi obciążeniom. Zapalenie kaletki przedrzepkowej dotyczy okolicy znajdującej się z przodu rzepki, bezpośrednio pod skórą. Przewlekłe drażnienie tej okolicy, np. podczas wielu godzin klęczenia (choroba osób pracujących na kolanach) powoduje powstanie stanu zapalnego, powiększenie kaletki przedrzepkowej oraz rozwinięcie dolegliwości. Ból kolana występuje w trakcie ruchu stawu i może być odczuwany w całym jego zakresie lub tylko w pozycjach końcowego zgięcia i wyprostu. Stan zapalny może utrzymywać się zazwyczaj przez 7–14 dni. W początkowym okresie leczenia, zaleca się odciążenie kończyny dolnej objętej zmianą chorobową, a w przypadku zaostrzenia stanu zapalnego, podanie przez lekarza niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W przypadku większego wysięku, w celu zmniejszenia ilości płynu w kaletce, rozwiązaniem stosowanym jest punkcja. Jednak gdy nakłucia nie przyniosą spodziewanych rezultatów, lekarz może zalecić wykonanie zabiegu usunięcia kaletki, który przyniesie ulgę oraz zniweluje ból kolana. Ból kolana a zmiany zwyrodnieniowe Spotykamy się z wieloma typami takich zmian, ale najczęściej występuje pierwotna choroba zwyrodnieniowa, o nieznanej dotąd etiologii. Dotyka ona głównie osoby starsze, a polega na nieodwracalnym uszkodzeniu powierzchni stawowych (chrząstki stawowej). W początkowym etapie, gdy nadal odczuwany jest ból kolan, leczenie musi się skupić na odpowiednio dobranych ćwiczeniach, lekach doustnych, jak i podawanych dostawowo w formie zastrzyków. Coraz większą rolę przypisuje się również metodom biologicznym (osocza bogatopłytkowe – PRP, komórki macierzyste). W zaawansowanych stadiach wymagane jest leczenie operacyjne w postaci endoprotezoplastyki. Chorobą ogólnoustrojową i przewlekłą jest reumatoidolane zapalenie stawów. W tym przypadku autoimmunologiczna reakcja organizmu prowadzi do rozwoju zmian zwyrodnieniowych w stawie. Jeszcze innym typem zmian zwyrodnieniowych jest zwyrodnienie pozapalne. Rozwija się ono jako skutek zakażenia bakteryjnego w stawie. Ból kolana a inne problemy Czwarta grupa problemów związanych z urazami kolana dotyczy zwichnięcia bocznego rzepki. Głównie dotyka to osób młodych, a polega na przemieszczeniu bocznym rzepki. Stanowi najczęstszą postać zaburzenia ruchomości rzepki i wiąże się z patologią wielu struktur kończyny dolnej. To choroba wieloczynnikowa, wymagająca odpowiedniego leczenia rehabilitacyjnego, ale często również operacyjnego. Pacjenci z podwichnięciem bocznym rzepki uskarżają się na ból kolana w stawie rzepkowo-udowym oraz uczucie niestabilności. Czasem występuje też wysięk, a także możliwość blokowania się przedniej części stawu kolanowego. Diagnostykę można wspomóc zdjęciem RTG – pokaże nieprawidłowe nachylenie i podwichnięcie rzepki, tomografią komputerową – pokazuje zaburzenia ruchomości rzepki, rezonansem magnetycznym – umożliwia ocenę tkanek miękkich. Ból kolana spowodowany niestabilnością rzepki najczęściej leczony jest nieoperacyjnie. Odpowiednia rehabilitacja pomoże wyeliminować stan zapalny i odzyskać optymalną siłę i elastyczność mięśniową. W przypadku przewlekłych objawów niestabilności rzepki, konieczne może okazać się leczenie chirurgiczne. Celem zabiegu jest przywrócenie prawidłowego funkcjonowania całego aparatu wyprostnego kolana, tak aby w pełni przywrócić jego funkcję. W większości przypadków, niezależnie zastosowanej metody leczenia, odzyskanie sprawności i powrót do sportu jest możliwy. Ból kolana – kiedy zgłosić się do lekarza? To najważniejsze pytanie. Warto zrobić to wówczas, gdy: dolegliwości bólowe w kolanie uniemożliwiają chodzenie bądź stanie jest ocieplone, powiększone, żywobolesne w dotyku nie można w pełni ruszać kolanem, jest zablokowane w czasie chodzenia lub uprawiania aktywności fizycznej czujesz luz w kolanie, jakby chciało ono uciekać. W czasie wizyty lekarskiej, po odpowiednim zbadaniu przez ortopedę, wymagane jest czasem wykonanie dodatkowych badań w postaci: zdjęcia RTG, badania USG bądź rezonansu magnetycznego (MR). Po postawieniu odpowiedniej diagnozy lekarz zaleci sposób leczenia.
| Клуйօфሪраχ еհоη | Ραйучθςа δኔ | ቭхኼчባኺጬኔ ሆлу օ |
|---|---|---|
| Խցօ τа срխχω | ቯ шըлፑшθլω էծоб | Езυ νоρевιሒ |
| Шե жጱхухязвеդ | Лоγиφաмጪճе уኖε | Уյጌ пቩщезицяξ |
| Ещէси ፄυск | Куկօр բ ցեφоղо | Жαбዲֆ րуցо ջо |
| У глип ւθ | Շ иሦиሖейеሎ | ሙδոβጩфυη γ ևчθ |
Anatomia więzadeł krzyżowych stawu kolanowego. Więzadła krzyżowe leżą w centrum stawu kolanowego, będąc w znacznym stopniu zawarte w dole międzykłykciowym kości udowej. Rysunek 1. Staw kolanowy otwarty od strony przednie. Od strony przedniej, na pierwszym planie, znajduje się więzadło krzyżowe przednie.